Heb je weleens moeite met ontspannen, slapen, je concentreren of creatief zijn? Of voel je je soms angstig, gestrest of neerslachtig? Als dat het geval is, kunnen binaural beats misschien wel een oplossing bieden. Deze speciale vorm van muziek kan je hersenen beïnvloeden en daardoor je mentale balans verbeteren. In dit artikel leg ik uit hoe dit precies werkt, volgens neurowetenschappers.

Wat gebeurt er in ons brein als we naar muziek luisteren?

Om te begrijpen hoe binaural beats werken, moeten we eerst begrijpen wat muziek met ons brein doet. Muziek bestaat kort gezegd uit trillingen op specifieke frequenties, oftewel tonen, die ons brein bereiken. Deze trillingen activeren bepaalde delen van onze hersenen, stimuleren de aanmaak van neurotransmitters zoals GABA en dopamine, en kunnen emoties oproepen die passen bij onze persoonlijke breinprogrammering. Hierdoor kan muziek onze fysieke en mentale toestand veranderen.

Het luisteren naar de juiste muziek kan onder andere je spieren ontspannen, je hartslag en bloeddruk verlagen, pijn verminderen en de productie van stresshormonen zoals cortisol verminderen. Bovendien kan het de verbindingen tussen verschillende hersengebieden versterken en het verouderingsproces van je brein vertragen.

Over het algemeen vinden mensen het prettig om te luisteren naar klanken met veel hoge frequenties. Japanse wetenschappers hebben ontdekt dat dergelijke klanken verschillende diepere hersenlagen kunnen activeren en de productie van hersengolven kunnen veranderen.

Wat zijn binaural beats?

Binaural beats hebben een unieke eigenschap waarmee ze ons brein en de bijbehorende hersengolven kunnen beïnvloeden. Dit komt door een speciale techniek waarbij twee tonen met een iets verschillende frequentie (uitgedrukt in hertz of Hz) tegelijkertijd worden afgespeeld, één in elk oor.

In het ene oor hoor je dus een iets hogere toon (bijvoorbeeld 12 Hz) dan in het andere oor (bijvoorbeeld 10 Hz). Omdat deze twee tonen een klein verschil vertonen, compenseert je brein dit door een derde toon te genereren (bijvoorbeeld 2 Hz). Deze "verschiltoon" heeft een frequentie die overeenkomt met een specifieke hersengolf, waardoor je de gemoedstoestand oproept die bij die hersengolf hoort.

Welke soorten hersengolven zijn er?

Net zoals muziek, hebben hersengolven specifieke frequenties waarop ze trillen. Hier zijn de vijf soorten hersengolven in ons brein, met hun bijbehorende frequenties en gemoedstoestanden:

1. Deltagolven (0-4 Hz): Diepe slaap, herstel.

2. Thètagolven (4-8 Hz): Diepe ontspanning, meditatie, creativiteit, flow.

3. Alfagolven (8-13 Hz): Stressvermindering, goed voor leren en studeren.

4. Bètagolven (13-32 Hz): Focus, energie, helder denken.

5. Gammagolven (32-100 Hz): Hoogste alertheid, geheugenversterking.

Het slimme van binaural beats is dat ze speciaal zijn ontworpen om de productie van een van deze genoemde hersengolven te stimuleren. Het is belangrijk dat de werkzame frequenties in de muziek lager zijn dan 1000 Hz en dat je een koptelefoon gebruikt (zodat elk oor een andere toon hoort) om het beste effect op je brein te ervaren.

Wat zijn de voordelen van binaural beats?

Wanneer je angstig bent, trillen je hersengolven anders dan wanneer je ontspannen bent. Binaural beats kunnen in dat geval worden gebruikt om bijvoorbeeld de productie van thètagolven te bevorderen. Hetzelfde geldt wanneer je midden in de nacht wakker ligt en naar het plafond staart. Je kunt dan een specifieke binaurale beat-track beluisteren die gericht is op frequenties in deltawaves.

De voordelen en toepassingen van binaural beats zijn dan ook aanzienlijk. Mensen gebruiken deze muziek met succes om stress, angst en depressieve gevoelens te verminderen. Binaural beats zijn ook zeer effectief voor het verbeteren van geheugen, ontspanning, focus, geluk en creativiteit.

De meeste binaural beats kunnen al binnen 10 tot 15 minuten een verandering in je hersengolven teweegbrengen. Sommige nummers hebben echter een cumulatief effect en werken het beste na een paar weken dagelijks luisteren. Daarom is het belangrijk om altijd een binaural beat-track te kiezen die past bij jouw persoonlijke doelen.

Waar kun je binaural beats beluisteren?

Steeds meer mensen ontdekken de voordelen van binaural beats, waardoor je ze op steeds meer plaatsen tegenkomt. Op platforms zoals YouTube, YouTube Music en Spotify vind je veel afspeellijsten. Vaak wordt in de titel van het nummer het frequentiebereik en/of de bijbehorende hersengolven vermeld. Hierdoor kun je eenvoudig een track of afspeellijst kiezen die past bij jouw doelen.

Ik luister graag naar de binaural beats van Jody Hatton op YouTube. Wat deze beats onderscheidt van de grote hoeveelheid nummers op andere kanalen, is dat Jody's beats grondig zijn onderzocht. Hoewel Spotify veel nummers aanbiedt, springt Jody's materiaal eruit omdat het is gebaseerd op betrouwbaar onderzoek, wat de effectiviteit en echtheid ervan garandeert. Hij besteedt veel zorg aan zijn werk om waardevolle en betekenisvolle ervaringen te bieden. Via zijn website kan je ook nummers aankopen.