Beter leren slapen kan met hulp van het gedragsveranderingsmodel van Prochaska. Dit is dé juiste manier om je chronisch slaapprobleem aan te pakken. Ik ga je hier vertellen waarom.
Heb je ooit al eens van het gedragsveranderingsmodel van Prochaska gehoord? Velen onder jullie waarschijnlijk niet.
In deze blog wil ik je graag stap voor stap vertellen hoe jij met deze gedragsverandering uit een negatieve spiraal van slapeloosheid in een opwaartse spiraal naar boven kan evolueren naar een betere slaper.
Fase 1: Onbewust
Waarom slapen wij slecht? is een vraag die wij in deze fase ons hier niet stellen, omdat we het best gewend zijn om een slechte slaper te zijn! We hebben het aanvaard als iets dat bij ons hoort, iets waar we toch niets aan kunnen doen, dus we vinden het niet nodig om naar ons lichaam te luisteren… Hier missen we dus nog de motivatie om iets aan je probleem te willen doen. Ik denk hier bv. aan continue bereikbaar willen zijn op je gsm en op sociale media en zelf de negatieve impact op je slaap erdoor ontkennen.
Omdat in deze fase onze motivatie nog ontbreekt, zijn we ook heel goed in het rechtvaardigen van zaken van: het zal wel aan dit of dat liggen dat ik slecht slaap.
Meestal willen we ook nog te vaak ons best doen om goed te kunnen slapen en blijven we hopeloos verder zoeken naar wondermiddelen en oplossingen…
Eigenlijk naar iets wat niet bestaat, omdat ze jouw probleem niet bij de wortel aanpakken!
Fase 2: Overwegen
In deze fase van het veranderingsmodel van Prochaska, “overwegen” we om iets aan ons slaapprobleem te doen, maar toch twijfelen we, omdat we nog niet overtuigd zijn. Op zich is dit al een mooi begin, omdat we ons er al van bewust zijn dat we een echt slaapprobleem hebben, maar in dit stadium zijn we er nog niet klaar voor om ons gedrag hiervoor te moeten veranderen.
Zo’n proces vraagt tijd, misschien wel heel veel tijd. Mogelijk kan deze fase nog langer duren dan de eerste onbewuste fase, waar er nog geen sprake van motivatie is… Het feit dat we hier al nadenken over een eventuele gedragsverandering, is op zich al een grote stap vooruit!
Klik hier om de slaaptest te doen!
Fase 3: Voorbereiden
In deze fase van de voorbereiding zijn we ons er niet alleen bewust van dat we een serieus slaapprobleem hebben, maar we zijn nu ook al zo ver dat we er iets aan willen doen!
Een bezoekje brengen bij de huisarts kan alvast een mooie stap in de goede richting zijn. Zo kan een eventueel medisch probleem opgespoord worden, wat uiteraard belangrijk is. Gelukkig hoeven we dan hier niet meteen aan slaapapneu te denken. Een ijzertekort bv. maakt ons ook moe en kan ook zorgen voor slaapproblemen.
Toch zal bij de ruime meerderheid van de gevallen (geloof me!) ons slaapprobleem eerder aangeleerd zijn, meestal na een stressvolle periode uit het (soms verre) verleden! De ervaring die we hebben opgedaan om een slechte slaper te zijn, zit dus heel diep in onze brein gebakken! Het is een soort van reflex geworden dat onderhouden wordt door jouw manier van denken en ermee om te gaan. Het is een verstoord slaappatroon dat eigenlijk een eigen leven is gaan leiden en jouw leven verder mee bepaalt…
Vaak wordt dit aangeleerd probleem door ons als stressvol ervaren. In dat geval kan een afspraak maken met een slaapdeskundige een zinvolle volgende stap zijn…
Maar geef jezelf ook voldoende tijd in deze voorbereidingsfase. Leg de druk dus niet hoog!
Een kijkje gaan nemen op deze website, is ook al een mooi begin.
Fase 4: Actie
In deze fase is het tijd voor het actieverhaal! Wanneer we hiermee aan de slag gaan, zullen we vrij snel merken dat ons leven erdoor zal veranderen, maar ook bij deze fase zal dit gepaard gaan met vallen en opstaan.
Chronische slaapproblemen ontstaan vaak ook niet vanzelf, in de meeste gevallen zullen zij ook niet vanzelf weggaan. Toch is het misschien al fijn om te weten dat we ons aangeleerd gedrag van een slechte slaper te zijn, ook weer kunnen afleren!
Zo hoeft ons slaapprobleem ons leven niet meer verder te bepalen, want vanaf nu nemen wij de touwtjes weer in handen.
Slapen gaat voor ons geen opgave meer worden, maar eerder een overgave …
Maar natuurlijk gaat dit proces van gedragsverandering veel tijd, moed en doorzettingsvermogen en heel veel geduld van ons vragen!
Helaas kunnen we de meeste slaapproblemen nooit meteen oplossen. Daarom duurt een gemiddeld begeleidingstraject hier meestal zes sessies. Meer weten?
Fase 5: Onderhouden
Hier zijn we bij de laatste fase van Prochaska gekomen.
Bij deze fase van onderhouden, gaan we ervoor zorgen dat voor slapen voor ons een spontane gebeurtenis gaat blijven.
Natuurlijk zullen we nog wel eens geconfronteerd worden met slapeloze nacht(en), maar als we ervoor kunnen blijven zorgen dat we er op juiste manier mee omgaan, hoeven we niet meer verzeild te raken in de neerwaartse spiraal van slapeloosheid. We halen hier geen onvoldoende meer!
Maar regelmatig stress afbouwen blijft belangrijk! Gelukkig hoeven we daarvoor niet als Boeddhistische monnik verder door het leven te gaan. 😉 Genieten komt vooral op de eerste plaats!
