Herpesvirussen zijn een complexe familie van virussen die zowel de medische gemeenschap als het grote publiek intrigeren en zorgen baren. In dit artikel duiken we dieper in wat herpesvirussen precies zijn, welke verschillende types er bestaan en welke aandoeningen ze kunnen veroorzaken. We zullen ook bespreken hoe ze worden overgedragen, welke behandelingsopties beschikbaar zijn en hoe we ze kunnen voorkomen.
Herpesvirussen: Een diverse familie
Herpesvirussen omvatten een groep van 8 verschillende types van virussen, die elk een specifieke aandoening kunnen veroorzaken. Ze werden gebundeld tot één familie op basis van hun gemeenschappelijke kenmerken. Deze omvatten:
- Latentie:
Na een eerste besmetting (primo-infectie) blijven ze latent in het lichaam aanwezig en nestelen zich in de zenuwcellen. - Terugkerende uitbraken: Vanuit hun latente vorm kunnen ze gereaciveerd worden en leiden tot terugkerende symptoomuitbraken.
- Vesikels: Infecties resulteren vaak in met vocht gevulde blaasjes.
- Overdracht: Ze zijn zeer besmettelijk en verspreiden zich via direct contact.
- Ontduiking van het immuunsysteem: Ze hebben strategieën om het immuunsysteem van de gastheer te omzeilen.
Soorten Herpes
Ze kunnen benoemde worden volgens hun nummer (HHV 1- HHV 8) of (in de meeste gevallen) volgens hun meer specifieke naam. Hieronder even de opsomming:
1. HHV 1
Naam: Herpes simplex virus type 1 (HSV 1)
Aandoening: koortsblaasjes, ooginfecties, hersenontsteking.
Overdracht: via direct huidcontact.
2. HHV 2
Naam: Herpes simplex virus type 2 (HSV 2)
Aandoening: genitale herpes, neonatale herpes.
Overdracht: seksueel.
3.HHV 3
Naam: Varicella zoster virus (VZV)
Aandoening: windpokken (varicella), gordelroos (zoster).
Overdracht: via huid en speeksel.
4. HHV 4
Naam: Epstein-Barr virus (EBV)
Aandoening: mononucleosis
Overdracht: via speeksel.
5. HHV 5
Naam: Cytomegalovirus (CMV)
Aandoening: blindheid (bij AIDS), longontsteking, mentale achterstand en doofheid (bij congenitale infectie).
Overdracht: via speeksel, urinaal, congenitaal.
6. HHV 6
Naam: Humaan herpes virus 6
Aandoening: drie-dagen-koorts, hersenontsteking (latentie).
Overdracht: via speeksel.
7. HHV 7
Naam: Humaan herpes virus 7
Aandoening:
roseola infantum (uitslag).
Overdracht: via speeksel.
8. HHV 8
Naam: Kaposi’s sarcoma-geassocieerd virus
Aandoening:
Kaposi-sarcoom (een vasculaire maligniteit), primair effusielymfoom (PEL) en multicentrische ziekte van Castleman (MCD).
Overdracht: via speeksel, seksueel.
Behandelingsopties
Hoewel er geen genezing is voor herpesvirussen, kunnen antivirale medicijnen de frequentie en ernst van uitbraken wel verminderen. Welke wordt gekozen, is afhankelijk van de aandoening en de complicaties. Deze medicijnen omvatten algemeen:
- (val)aciclovir
- Famciclovir
- Brivudine
- (val)ganciclovir
- Foscamet
- Cidofovir
Preventie: Vaccinatie en voorlichting
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Daarom volgende preventiemaatregelen:
- Vaccinatie: Voor waterpokken (VZV) en gordelroos (herpes zoster) is er een vaccin beschikbaar alhoewel dit enkel aangeraden wordt voor welbepaalde risicogroepen.
- Vermijden van direct contact: Vermijd direct contact met actieve laesies bij besmettelijke personen.
- Goede hygiëne: Handen wassen en vermijden van gedeelde items.
- Veilig vrijen:
Gebruik van condooms om de verspreiding van genitale herpes te verminderen. - Antivirale medicatie: Voor genitale herpes zijn antivirale medicijnen beschikbaar om de frequentie van uitbraken te verminderen.
Conclusie
Herpesvirussen vormen een uitdagende familie van virussen, maar begrip van hun kenmerken en het nemen van preventieve maatregelen kan helpen de impact op de gezondheid te verminderen en de verspreiding van deze virussen te beperken.