Slaapapneu is een veelvoorkomende slaapstoornis die de kwaliteit van leven aanzienlijk kan beïnvloeden. Deze aandoening kan variëren van mild tot ernstig en heeft een breed scala aan symptomen, oorzaken en behandelingsopties. In dit artikel zullen we dieper ingaan op wat slaapapneu is, hoe het zich manifesteert, waarom het optreedt en welke behandelingen beschikbaar zijn.

Wat is Slaapapneu?

Slaapapneu, ook wel bekend als het slaapapneusyndroom (SAS), is een slaapstoornis die wordt gekenmerkt door
tijdelijke onderbrekingen van de ademhaling tijdens de slaap. Deze onderbrekingen, of ademhalingspauzes, kunnen variëren enkele seconden tot minuten en komen herhaaldelijk voor gedurende de nacht. Slaapapneu wordt meestal veroorzaakt door een gedeeltelijke of volledige
obstructie van de luchtwegen, waardoor de luchtstroom naar de longen wordt belemmerd. Er zijn twee hoofdtypen slaapapneu: obstructieve slaapapneu (OSA) en centrale slaapapneu.

OSA is het meest voorkomende type en treedt op wanneer de
spieren van de keel ontspannen tijdens de slaap, wat leidt tot een vernauwing of volledige afsluiting van de luchtwegen. Het lichaam wordt gedwongen om wakker te worden om de ademhaling te herstellen, vaak zonder dat de persoon in kwestie zich bewust is van deze micro-ontwakingen.

Centrale slaapapneu wordt de ademhaling belemmerd door een falen van het ademhalingscentrum in de hersenen om signalen naar de ademhalingsspieren te sturen. Dit kan worden veroorzaakt door problemen in het zenuwstelsel of andere medische aandoeningen.

Symptomen van Slaapapneu:

1. Luid snurken: Een luid, onregelmatig snurkgeluid, vooral bij OSA.
2. Ademhalingspauzes: tijdens de slaap zijn er korte periodes waarin de ademhaling stopt of sterk vertraagd, gevolgd door een luide snurk of schok.
3. Overmatige slaperigheid overdag: Ongeacht hoeveel uren slaap je krijgt, voel je je overdag vaak extreem moe en slaperig.
4. Moeilijkheden met concentratie: Problemen met focussen, concentreren en het onthouden van informatie.
5. Ochtendhoofdpijn: Sommige mensen worden regelmatig wakker met hoofdpijn, mogelijk als gevolg van zuurstoftekort en micro-ontwakingen tijdens de slaap.
6. Prikkelbaarheid en stemmingswisselingen: slaapapneu kan leiden tot veranderingen in humeur, irritatie en zelfs depressie en angst.
7. Droge mond of keel: Door de ademhalingspauzes kan de mond uitdrogen.

Oorzaken en Risicofactoren:

1. Obesitas en overgewicht: Mensen met overgewicht hebben vaak extra vetweefsel dat de luchtwegen kan blokkeren, vooral tijdens de slaap.
2. Anatomische factoren: Vernauwingen of afwijkingen in de luchtwegen kunnen het risico vergroten.
3. Leeftijd en geslacht: Het risico neemt toe met de leeftijd en mannen lopen meer risico dan vrouwen.
4. Familiegeschiedenis: Slaapapneu kan een genetische component hebben.
5. Alcohol en sedativa: het gebruik van alcohol en sedativa kunnen de spieren in de keel ontspannen en zo de kans op luchtwegobstructie tijdens de slaap vergroten.
6. Roken: Roken kan ontstekingen en vochtophoping in de luchtwegen veroorzaken, wat de luchtwegen vernauwt.
7. Hypertensie: er is een sterke associatie tussen een hoge bloeddruk en slaapapneu.

Behandelingsopties:

1. Levensstijlaanpassingen: Gewichtsverlies, vermijden van alcohol en sedativa, en het handhaven van een gezonde levensstijl kunnen voor milde gevallen de symptomen verminderen.
2. Continuous Positive Airway Pressure (CPAP): Bij CPAP levert een machine constante luchtdruk om de luchtwegen open te houden tijdens de slaap.
3. Bilevel Positive Airway Pressure (BiPAP) en Automatic Positive Airway Pressure (APAP): Varianten van CPAP met verschillende drukniveaus.
4. Mondapparaten: Speciaal aangepaste orale hulpmiddelen worden door tandartsen aangepast om de positie van kaak en tong tijdens de slaap te veranderen om de luchtwegen open te houden.
5. Chirurgische ingrepen: Voor ernstige gevallen kunnen anatomische afwijkingen chirurgisch worden gecorrigeerd.
6. Positionele therapie: als slaapapneu voornamelijk optreedt in specifieke slaaphoudingen, kan het veranderen van slaaphouding helpen om de luchtwegen open te houden.

Slaapapneu is een serieuze aandoening die een grote impact heeft op de patiënt zelf, maar ook op hun partner en slaapgenoten. Als je symptomen ervaart, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor een diagnose en behandelplan. Met de juiste aanpak kunnen de symptomen van slaapapneu aanzienlijk verminderen en kan de algehele levenskwaliteit verbeteren. Onthoud dat professioneel medisch advies cruciaal is voor een effectieve behandeling.