Het is weer die tijd van het jaar:
intense kleuren rondom en mooie bladerdracht van de bomen, maar ook donkere en korte herfstdagen. Hoor je ook vrienden en kennissen het hebben over depressie, herfstdipje, blues…? Ze hebben het waarschijnlijk over een tijdelijke situatie waar ze zich minder fit voelen: een herfstdepressie. Het gaat gelukkig over een tijdelijke fase, van korte duur en seizoensgebonden.
Als een negatieve en sombere stemming van lange duur is en veel impact heeft op het functioneren van de persoon thuis en/of in de maatschappij, dan praten we effectief over een aandoening die de stemming en de gevoelens van de patiënt aantast.
WAT IS DEPRESSIE
Een diagnose van depressie is mogelijk zodra minstens vijf van de volgende klachten vastgesteld worden, gedurende verschillende opeenvolgende maanden
- verstoring van de slaap (slaaploosheid of heel veel slapen)
- verstoring van de eetlust (verlies aan eetlust of overdreven veel eten)
- onrustig gevoel
- prikkelbaarheid
- vermoeidheid, gebrek aan energie en lusteloosheid
- piekeren
- schuldgevoel
- geen zin in seks
- zelfmoordgedachten
BEHANDELING
Zoals veel andere aandoeningen, is ook depressie grondig bestudeerd geweest en kan de dag van vandaag goed behandeld worden met onder andere medicaties, de zogenaamde antidepressiva. Er bestaan verschillende geneesmiddelen die gebruikt worden om de typische depressieve klachten aan te pakken. Zij worden verdeeld in verschillende farmaceutische klassen:
- selectieve serotonine re-uptake inhibitors (SSRI’s) bv. Fluoxetine (Prozac ®)
- selectieve noradrenaline re-uptake inhibitors bv. Reboxetine (Edronax®)
- tricyclische antidepressiva (TCA’s) bv. Amitriptyline (Redomex®)
- monoamineoxidase remmers (MAO-inhibitoren) bv. Moclobemide
Het gunstig effect van antidepressiva wordt meestal na
enkele
weken
merkbaar. De therapie wordt aangeraden om minstens 6 maanden voort te zetten na stabilisatie om recidieven te voorkomen.
AFBOUWEN
Het gebruik van antidepressiva kan de levenskwaliteit significant verbeteren bij veel patiënten en in sommige situaties zelfs levens redden. Bovendien is het ook mogelijk om van je depressie te genezen. Zodra de symptomen onder controle zijn en geen recidieven worden ervaren, is het moment om de medicatie af te bouwen. Het is zeer belangrijk om dit te doen volgens een gecontroleerd afbouwschema die samengesteld wordt door een psychiater of huisarts.
Jouw apotheker kan in deze fase een cruciale rol spelen! Een plotseling stoppen van de therapie wordt meestal heel slecht ervaren: meerdere ontwenningsverschijnselen kunnen optreden, vaak binnen een paar dagen na het stoppen of wanneer te snel afgebouwd wordt met antidepressiva. Duur en ernst van de ontwenningsverschijnselen varieert sterk van patiënt tot patiënt maar hangt ook af van de soort antidepressiva die gebruikt wordt. De meeste frequente ontwenningsklachten zijn:
- griepachtige symptomen
- slaapstoornissen
- misselijkheid
- evenwichtsproblemen
- angst
- prikkelbaarheid
Het geleidelijke afbouw van antidepressiva verloopt idealiter traag en op maat van de patiënt en van de eventueel aanwezige klachten. Soms zijn er zeer lage doseringen of niet-beschikbare doseringen nodig voor een succesvol afbouwschema; de enige oplossing kan dus een magistrale bereiding zijn. De apotheker kan, dankzij zijn expertisen in het domein, een echt maatwerk realiseren, daarin is hij de specialist!
Heb je vragen over antidepressiva of het afbouwen van je medicatie, neem dan zeker contact op met je psychiater of huisarts. Je huisapotheker kan je hierbij helpen.
