Roodvonk, ook wel bekend als scarlatina, is een besmettelijke bacteriële infectie die voornamelijk jonge kinderen, maar ook volwassenen kan treffen. Het wordt veroorzaakt door groep A Streptokokken bacteriën en veroorzaakt symptomen die duidelijk te onderscheiden zijn. In dit blogartikel zullen we dieper ingaan op wat roodvonk is, hoe het ontstaat, wat de specifieke symptomen zijn en hoe het kan worden behandeld.

Wat is Roodvonk?

Roodvonk is een bacteriële infectie veroorzaakt door Streptococcus pyogenes, een bacterie die ook verantwoordelijk is voor andere infecties zoals keelontsteking (strep-throat) en huidinfecties (impetigo). De bacterie verspreidt zich via druppeltjes die vrijkomen bij hoesten, niezen of praten van een besmet persoon maar kan ook na contact via de handen die aan het vervellen zijn (zie verder in dit artikel). Roodvonk komt vaak voor bij kinderen, vooral in omgevingen zoals crèches, scholen en andere kinderopvangcentra, waar het dus gemakkelijk kan worden overgedragen van persoon tot persoon. De incubatieperiode is meestal 1 tot 3 dagen en patiënten zijn besmettelijk vanaf het begin van de eerste klachten tot na het vervellen van de huid (10 dagen tot maximum 3 weken).

Hoe ontstaat Roodvonk?

Wanneer de bacterie de neus of keel binnendringt, vermenigvuldigt deze zich in de bovenste luchtwegen en veroorzaakt een ontsteking. Dit kan leiden tot symptomen zoals keelpijn, hoge koorts en gezwollen lymfeklieren in de nek. Gedurende de infectie produceert het lichaam antilichamen en immuuncellen om de bacteriën te bestrijden. Deze immuunrespons kan ook leiden tot de kenmerkende uitslag van roodvonk, die eruitziet als een zonnebrand en aanvoelt als schuurpapier.

Symptomen van Roodvonk

De symptomen kunnen snel opkomen en zijn meestal duidelijk herkenbaar.

1. Keelpijn: Roodvonk begint vaak met ernstige keelpijn, waardoor slikken moeilijk kan zijn.
2. Hoge koorts: De patiënt kan plotseling een hoge koorts ervaren, vaak boven 38,3°C.
3. Rode uitslag: Na 1-2 dagen ontwikkelt zich de typische rode uitslag die niet jeukt. Deze begint meestal op de borst en buik en verspreidt zich vervolgens naar andere delen van het lichaam, maar de huid rond de mond, neus en handpalmen blijft vaak bleek.
4. Aardbeien- of frambozentong: De tong kan aanvankelijk een witachtige coating hebben, maar na een paar dagen wordt deze rood en ruw, wat lijkt op een aardbei/framboos.
   
5. Rode keel: De keel kan rood en gezwollen zijn, en soms kunnen er witte vlekken of strepen op de amandelen verschijnen.

Soms is er sprake van hoofdpijn, misselijk en braken. Na ongeveer 1 week verdwijnen de symptomen en kan de huid van de handen en voeten beginnen vervellen.

Behandeling van Roodvonk

De behandeling van roodvonk omvat meestal antibiotica om de bacteriële infectie te bestrijden én verdere complicaties (oorontsteking, nierontsteking en reumatische koorts) te voorkomen. Het is essentieel om het volledige verloop van antibiotica te volgen, zelfs als de symptomen beginnen te verbeteren én resistentie van bacteriën tegen antibiotica te voorkomen.

Naast antibiotica is rust ook belangrijk om het lichaam de kans te geven zich te herstellen en het immuunsysteem te helpen de infectie te bestrijden. Koortsverlagende medicijnen, zoals paracetamol of ibuprofen, kunnen worden gebruikt om deze koorts te verminderen en ongemak te verlichten. Wanneer koorts aanwezig is, is voldoende hydratatie essentieel.

Wanneer deze ziekte jonge kinderen treft, is het belangrijk dat zij niet naar de opvang of school gaan tot ze volledig genezen zijn. Ook wordt aangeraden om crèches en scholen meteen te verwittigen om een eventuele uitbraak te vermijden.