Heb je het ook al eens meegemaakt: je komt thuis na een avond uit en ligt in bed met een pieptoon of vervelende ruis in je oren. Dat kan wel eens een eerste teken van gehoorschade zijn. Vaak gaat de piep vanzelf weer weg, maar in sommige gevallen kan het blijvend zijn en zelfs erger worden. Dat heet dan tinnitus. Een gehoorprobleem waar voorlopig nog geen permanente oplossing voor gevonden is. Je kan dus maar beter voorkomen dan genezen. Een goede bescherming van je oren is cruciaal. We geven je meer informatie over tinnitus, mogelijke oorzaken en tips voor het voorkomen.

Wat is tinnitus?

Tinnitus is het Latijnse woord voor ‘rinkelen’ en is een uiting van gehoorschade.
Deze schade ontstaat doordat de trilhaartjes in je oor beschadigd raken door luide geluiden en lawaai. Dat kan al gebeuren vanaf 80 decibel. De trilharen raken in dat geval overbelast en kunnen kapot gaan. Wanneer ze beschadigd zijn geven ze geen informatie door waardoor je minder goed hoort. Of ze kunnen net foute informatie doorgeven waardoor een piep of ruis ontstaat.

Wanneer je last hebt van tinnitus, of ook wel oorsuizen genoemd, wilt dat dus zeggen dat je permanent een bepaald geluid hoort, dat er in werkelijkheid niet is. Dit geluid kan sterk uiteen lopen en is anders voor iedereen. Zo wordt het vaak omschreven als een piep, suizen, brommen, zoemen, rinkelen, of fluiten. Het kan zacht of hard zijn en scherp of dof van toon. Je kan last hebben van tinnitus in één oor, in beide oren of zelfs in je hoofd. Sommigen horen het geluid namelijk in het midden van hun hoofd.

Wanneer je een lichte vorm van tinnitus hebt, kan het zijn dat je het geluid pas opmerkt wanneer het stil is. Bijvoorbeeld wanneer je in bed ligt. In ernstige gevallen kan het geluid zo indringend zijn, dat het je leven beïnvloedt.

Hoe ontstaat tinnitus?

De oorzaken van tinnitus zijn heel uiteenlopend en vaak ook moeilijk te achterhalen. Zo zijn er maar liefst 400 risicofactoren die het oorsuizen in de hand kunnen werken, van te luide muziek tot oorproblemen zoals een prop. Ben je recent naar een festival geweest waar de muziek te luid stond en droeg je geen beschermende oordoppen? Dan kan je tinnitus hier het gevolg van zijn. Is dat echter niet het geval? Dan zijn er heel wat andere factoren die mogelijks de oorzaak van het probleem kunnen zijn, zoals onder andere:

• (langdurige) oorontsteking
• hartziekten
• verkoudheid
• stress
• hoge cholesterol
• bloeddruk
• afwijkingen aan het gehoororgaan, hersenen of kaakgewricht
• bijverschijnsel van andere aandoeningen
• bijwerking van bepaalde medicijnen
• een ongeval (bv. trauma aan de schedel)
• lawaai (ontploffing,…)

Wanneer je geen duidelijke oorzaak kan aanduiden voor je tinnitus is het belangrijk om langs te gaan bij je huisarts voor persoonlijk advies.

Oorsuizen na festival

Geluiden tot ongeveer 75 decibel zijn veilig voor het menselijke gehoor. Wanneer de muziek luider staat, dan verhoogt het risico op gehoorschade. Vanaf 80 decibel kan elk geluid schadelijk zijn. Dat komt omdat de trilharen in je oren overbelast raken en dus ook kapot kunnen gaan. Dat kan plots gebeuren wanneer het geluid te hard is, maar het gebeurt ook wanneer je te lang en te vaak naar harde geluiden luistert.

Veel mensen hebben na het uitgaan het gevoel dat ze minder goed horen. Soms komt hier ook een piep of suizen aan te pas. Normaal gesproken trekt dit gevoel en geluid na enkele dagen weer weg. Is dat niet het geval? Dan is het mogelijk dat je schade hebt opgelopen aan je oor.

Je kan niet alleen in een dancing of op een festival gehoorschade oplopen, maar ook gewoon wanneer je met oortjes of koptelefoon naar muziek luistert. Zo heeft onderzoek uitgewezen dat 90 min per dag luisteren naar luide muziek kan leiden tot gehoorschade.


Tips:

• Draag steeds
  speciale oordopjes voor muziek wanneer je uitgaat. Deze verlagen het volume van de muziek naar een veilig niveau en zorgen er daarnaast ook voor dat je nog met je vrienden kan praten zonder te hoeven roepen.
• Luister je vaak en lang naar muziek? Geef je oren dan ieder uur minstens
  15 minuten rust én gebruik bij voorkeur een
  koptelefoon in plaats van oortjes.
  
• Sinds 2013 zijn apparaten standaard voorzien van een
  volumebegrenzer. Volg dit advies ook op om jezelf te beschermen tegen gehoorschade.
  

Kan ik tinnitus genezen?

Tinnitus is geen ziekte, maar eerder een fantoomgeluid dat ontstaat in de hersenen doordat de haarcellen, of trilharen, beschadigd zijn. Daarom hebben de behandelopties die vandaag op de markt zijn een medische, audiologische of psychologische basis. Jammer genoeg zijn er nog geen behandelingen die tinnitus effectief en volledig kunnen genezen. Wereldwijd wordt er wetenschappelijk onderzoek gedaan om een gepaste remedie te vinden.

Leren leven met tinnitus

Vaak krijgen mensen die last hebben van oorsuizen te horen 'je moet er mee leren leven'. Maar hoe doe je dat als je helemaal gek wordt van het geluid?

Het is zo dat tinnitus doorgaans niet verergert. Wel hangt de last die je ervaart vast aan hoe je je voelt. Acceptatie van en gewenning aan oorsuizen zijn de belangrijkste factoren die de hoeveelheid last die je voelt beïnvloeden. Op eigen kracht, met hulp van een behandeltherapeut of via gesprekken met mensen die ook met het probleem kampen zijn manieren om er mee leren om te gaan.

Tips:

• Reduceer stress: probeer stress tot een minimum te herleiden. Zoals we al eerder aangaven kan stress het geluid verergeren. Doe regelmatig ontspanningsoefeningen en probeer rustiger te leven om je lichaam en oren te ontzien.
  
• Zoek afleiding: stilte en piekeren leggen de focus of het geluid. Probeer bezig te blijven zodat je er ook minder aan gaat denken. Doe leuke dingen en ga naar buiten. Daar heb je veel natuurlijke geluiden, zoals de vogels en wind, die voor afleiding zorgen.
  
• Maskeer geluid: kan je niet naar buiten of iets doen met vrienden? Probeer de stilte dan te vullen met achtergrondgeluid. Zet bijvoorbeeld de radio op of tv op.
  
• Sport: sporten is een goede activiteit om te doen. Je bent bezig én het helpt bij het verminderen van stress.
  
• Minder stimulerende stoffen gebruiken: stimulerende producten zoals koffie, alcohol, chocola cola en nicotine verergeren tinnitus. Probeer deze zeker te vermijden of verminderen.