Koortsstuipen kunnen angstaanjagend zijn voor ouders en verzorgers. In dit artikel zullen we dieper ingaan op wat koortsstuipen zijn, wat de oorzaken en risicofactoren zijn, hoe je ze kan herkennen en hoe je best handelt als ze zich voordoen.

Wat zijn koortsstuipen

Koortsstuipen of koortsconvulsies zijn plotselinge, tijdelijke aanvallen die kunnen optreden bij kinderen als reactie op koorts. Ze zijn meestal geassocieerd met plotselinge hoge lichaamstemperaturen en treden voornamelijk op bij kinderen in de leeftijd van 6 maanden tot 6 jaar.

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen typische en atypische koortsstuipen:

• Typische koortsstuipen:
  Dit zijn koortsstuipen van korte duur.
  Hoewel deze aanvallen er heel beangstigend uitzien, zijn ze over het algemeen goedaardig en verdwijnen ze vanzelf zonder blijvende schade. Een gewone koortsstuip geeft geen hersenbeschadiging en is ook geen voorteken van epilepsie

• Atypische koortsstuipen:
  Deze koortsstuipen duren meestal langer dan 15 minuten en hebben vaak uitlopers: kinderen zijn een uur na het doormaken van de episode nog niet volledig hersteld.
  Kinderen met atypische koortsstuipen hebben vaak een onderliggende neurologische aandoening, en hebben ook op latere leeftijd een grotere kans om epilepsie te ontwikkelen.

Oorzaken en risicofactoren.

Koortsstuipen worden veroorzaakt door een stijging van de lichaamstemperatuur bij een kind als gevolg van een infectie, vaak een virale infectie zoals een verkoudheid of griep. Ook vaccinatie kan koorts uitlokken, en bijgevolg een koortsstuip veroorzaken.

Hoewel de precieze oorzaken nog niet volledig begrepen zijn, blijken er wel bepaalde risicofactoren te zijn die de kans op het optreden van koortsstuipen vergroten:

- erfelijkheid: erfelijke aanleg lijkt een belangrijke rol te spelen.
Als er één of meerdere eerstegraads verwanten (ouders, broer en of zus) in het verleden koortsstuipen doormaakten, is het risico voor andere jonge kinderen in de familie duidelijk verhoogd.

- leeftijd: kinderen tussen 6 maanden en 6 jaar lopen het meeste risico. Ten minste 2 tot 5% van alle kinderen maakt ooit een koortsstuip door. Sommige kinderen krijgen het eenmalig, anderen maken dit bij een volgende koortsperiode opnieuw door.

- snel stijgende koorts: een snelle stijging van de lichaamstemperatuur kan het risico verhogen. De meeste stuipen treden op in het begin van de koortsperiode. Dit kan dan ook het eerste signaal van koorts zijn. Kinderen die al langer hoge koorts hadden, krijgen meestal geen koortsstuip meer.

Herkennen van koortsstuipen

Koortsstuipen kunnen eng zijn om te zien, maar het is belangrijk om rustig te blijven en correct te handelen.

Tijdens een aanval kan het kind helemaal verstijven (strekkramp), waarna beide armen en benen (symmetrisch!) heftig zullen beginnen schokken. De ogen kunnen wegdraaien, het kind kan het bewustzijn verliezen en zelfs even ophouden met ademen. Ook een verlies van controle over blaas en darmen kan voorkomen. De schokken kunnen tot 15 minuten duren, maar gaan bij een typische koortsstuip daarna vanzelf over.
Wel kan het kind na de aanval nog een tijdje (1uur) suf, slaperig en/of prikkelbaar zijn.

Wanneer de stuipen langer dan 15 minuten duren, zich asymmetrisch voordoen, of wanneer er meerdere stuipen in eenzelfde ziekteperiode zich voordoen, spreken we van atypische koortsstuipen: dit moet steeds verder opgevolgd worden.

Wat te doen bij een koortsstuip

1. Blijf kalm: probeer rustig te blijven en let op de tijd: koortsstuipen duren meestal kort.
2. Leg het kind op de zij om te voorkomen dat het zich kan verwonden of bezeren tijdens de aanval, maak eventueel spannende kledij los.
3. Verwijder gevaarlijke objecten in de omgeving van het kind.
4. Koel het kind niet af. Het afkoelen van het kind zal de koorts niet verminderen en kan zelfs schadelijk zijn.
5. Zorg voor follow-up; nadat de aanval voorbij is, raadpleeg je opnieuw een arts om de oorzaak van de koorts te achterhalen en het kind te beoordelen.
6. Bij een eerste aanval of bij aanval die langer dan 5 minuten duurt, bel je best onmiddellijk de spoeddiensten (112).

CONCLUSIE

Koortsstuipen zijn beangstigend om te zien, maar ze zijn meestal niet schadelijk en verdwijnen zonder blijvende gevolgen.
Het is belangrijk voor ouders en verzorgers om te weten hoe ze koortsstuipen kunnen herkennen en wat te doen als ze zich voordoen. Als uw kind herhaalde koortsstuipen heeft, raadpleeg dan zeker de kinderarts om mogelijke onderliggende oorzaken te onderzoeken en een geschikte behandeling op te starten.