Je hebt ongetwijfeld al gehoord van voedselintoleranties. Velen weten al wat een lactose-intolerantie inhoudt. Hierdoor verdraag je moeilijker (of zelfs helemaal geen) melkproducten. Dit kan lichamelijke klachten als gevolg hebben: buikpijn, krampen, diarree, winderigheid, een opgeblazen gevoel…

Een glutenintolerantie is dan weer wat minder gekend. In de Verenigde Staten waaide enkele jaren geleden de nieuwste dieethype over waarbij alle glutenbevattende producten uit het voedingspatroon werden geschrapt. Wij vertellen je in dit artikel wat meer over gluten en de gevolgen die het voor sommige mensen kan hebben.

Wat is gluten eigenlijk?

Gluten is de verzamelnaam voor de eiwitten die je kan terugvinden in tarwe. Dit kunnen verschillende soorten tarwe zijn zoals durum, spelt, rogge, gerst… De functie van gluten in voeding is dat het fungeert als een soort lijm die helpt de vorm te behouden.

Deze eiwitten komen voor in heel wat voedingsproducten, zelfs meer dan je zou denken. Enkele voorbeelden zijn:

• Brood
• Pasta
• Koeken
• Bindmiddelen
• Sauzen
• Bewerkt vlees
• Bier
• …

De lijst blijft maar doorgaan. Dat zijn dus behoorlijk veel producten waar je voor moet opletten. Het is daarom aangeraden het etiket van het product goed te lezen.

Glutensensitiviteit, -intolerantie en coeliakie: wat is het verschil?

Elke voedselintolerantie of voedselovergevoeligheid geeft bij iedereen verschillende klachten. Dat is niet anders bij gluten. Er zijn bijvoorbeeld mensen die na het eten van gluten milde lichamelijke klachten ondervinden, maar wel nog gluten kunnen eten. De klachten gaan van buikpijn tot vermoeidheid. In dit geval spreken we van een sensitiviteit aan gluten.

Anderen kunnen hun leven lang geen gluten eten door de ernst van de klachten die ze ervaren en de gevolgen dat het heeft op hun lichaam. Hier spreken we eerder van coeliakie of glutenintolerantie.

Glutensensitiviteit

We spreken van glutensensitiviteit wanneer een persoon geen meetbare coeliakie heeft, maar wel klachten ervaart na het eren van glutenbevattende producten. Het grote verschil tussen glutensensitiviteit en coeliakie is dat je wel nog kleine hoeveelheden gluten kan eten wanneer je sensitief bent, terwijl dit al ernstige gevolgen kan hebben bij personen met een intolerantie.

Veel voorkomende klachten zijn onder andere:

• Concentratiegebrek
• Darmproblemen
• Energietekort
• Pijn in de gewrichten
• Huidklachten
• Moeilijkheden met ademhalen
• Onstekingen

Deze klachten verdwijnen door een glutenvrij dieet te volgen.

Coeliakie

Wist je dat ongeveer 1% van de bevolking last heeft van coeliakie? Coeliakie is een chronische auto-immuunziekte waarbij het lichaam sterk reageert op gluten. Deze ziekte komt enkel voor bij mensen met een erfelijke aanleg. Wanneer je toch gluten eet, is het risico op ernstige lichamelijke klachten en aandoeningen zeer hoog.

Inname van gluten zorgt ervoor dat het lichaam antistoffen begint aan te maken tegen gliadines en eigen lichaamscellen in de darmen. Hierdoor ontstaan er ontstekingen die het slijmvlies van de dunne darm beschadigen en medische complicaties tot gevolg hebben. Daarnaast verhindert het ook de absorptie van bepaalde voedingsstoffen.

De klachten bij coeliakie ontstaan als reactie van het afweersysteem op de inname van gluten. Het darmslijmvlies wordt beschadigd, waardoor bepaalde stoffen niet meer goed worden opgenomen.

• Diarree
• Buikpijn
• Verstoppingen
• Opgeblazen gevoel
• Vermoeidheid
• Depressie
• Gewichtsverlies
• Vitamine- en mineralentekorten
• Bloedarmoede

De enige effectieve behandeling voor coeliakie is een strikt glutenvrij dieet.

De diagnose voor coeliakie wordt gesteld door de huisarts. Er wordt eerst een bloedonderzoek uitgevoerd. Wanneer blijkt dat het bloed antistoffen bevat tegen de eigen darmcellen, wordt er verwezen naar een maag-darm-leverspecialist. Deze bepaalt de definitieve diagnose na het nemen van een dunne darm biopt.

Glutenvrij leven?

Leven met coeliakie betekent een complex en strikt glutenvrij dieet. Online vind je heel wat inspiratie voor lekkere gerechten die je kan klaarmaken voor een gezond en gevarieerd dieet. Het is natuurlijk wel aangeraden om een professionele dieetdeskundige te raadplegen voor advies op maat. Zij kunnen je op weg helpen met de eerste stappen in een glutenvrij dieet.

Ervaar jij een of meerdere van deze lichamelijke klachten na het eten van gluten? Neem dan contact op met je huisarts.